Diagnostisch traject

Mammografie en echografie

Mammografie

U schrijft zich in aan de dienst 'Inschrijvingen' (-2) van het ziekenhuis (campus Aalst). Vervolgens meldt u zich aan op het secretariaat Medische Beeldvorming (gelijkvloers).

Breng uw vorige foto’s, of de digitale code van vorig onderzoek, van de borst mee.

U wacht in de wachtkamer tot de verpleegkundige u komt halen. In de mammografiezaal stelt de verpleegkundige u enkele routinevragen. Deze informatie is belangrijk voor de radioloog bij het bekijken van de foto's. De verpleegkundige zal ook uw borsten met de hand onderzoeken. Daarna worden röntgenfoto’s van de linker en rechterborst genomen. Van elke borst maakt zij minstens twee foto's. De borst wordt op een plaat gelegd, een tweede plaat drukt de borst gedurende een viertal seconden samen. Dit is zeer belangrijk voor de kwaliteit van de foto. Indien u dit samendrukken als pijnlijk ervaart, mag u dit gerust melden aan de verpleegkundige. De foto's worden na ontwikkeling meteen getoond aan de radioloog. In totaal duurt zo'n onderzoek ongeveer twintig minuten.

Meer informatie kan u vinden in de brochure (zie hieronder).

Echografie

Een echografie gebeurt meestal in aansluiting op de mammografie en wordt uitgevoerd door de radioloog. Deze bekijkt eerst grondig de foto's van de mammografie. Voor het echo-onderzoek begeleidt de verpleegkundige u naar de echografiezaal. De arts brengt gel aan op de borst en gaat er overheen met een echografie sonde.

Indien mogelijk geeft de radioloog u een voorlopig resultaat na de mammografie en echografie.

De definitieve beoordeling van de mammografie en de echografie, en de eventuele vergelijking met vorige foto's, vergt tijd en bijzondere aandacht van de radioloog. Het definitieve verslag wordt zo snel mogelijk naar uw behandelende arts doorgestuurd.

Enkele voorwaarden en tips voor een geslaagd onderzoek:

• Probeer u te ontspannen tijdens het onderzoek, u maakt dan veel meer kans op onmiddellijk geslaagde foto's.
• Draag voor boven- en onderlichaam gescheiden kledij zoals een broek of een rok met een blouse of een trui, liever geen jurk, korset, ... .
• Gebruik geen crème of bodylotion op het bovenlichaam wanneer u naar het onderzoek komt. Deo of parfum, evenals talk en poeders zijn dikwijls een probleem. Gelieve dit te vermijden.
• Tijdens de zwangerschap wordt er normaal geen mammografie genomen, maar een echografie is geen probleem. Indien u zwanger bent of denkt zwanger te zijn, gelieve dit dan vóór het onderzoek te melden aan de verpleegkundige.
• Als u borstvoeding geeft is de borstklier gezwollen, dit bemoeilijkt het beoordelen van de mammografie foto's, gelieve dit dan ook te melden aan de verpleegkundige vóór het onderzoek.

Denk eraan:

• Voelt u een bolletje of ziet u een verandering aan de borst, raadpleeg dan uw arts. Deze zal de eventueel nodige onderzoeken aanvragen.
• Vanaf de leeftijd van 50 jaar is het aangewezen om een tweejaarlijks een screeningmammografie te laten uitvoeren.
• Bij familiale belasting kan het nodig zijn om op een jongere leeftijd met deze preventieve onderzoeken te beginnen. Dit bespreekt u met uw arts.

MR-onderzoek van de borsten

Dit onderzoek wordt eveneens uitgevoerd in de dienst Medische Beeldvorming. Vaak gebeurt dit onderzoek wanneer de mammografie en echografie moeilijk te beoordelen zijn, of wanneer een afwijking in de borsten verder onderzocht moet worden.  

Tijdens het MR-onderzoek wordt met behulp van een sterke magneet en radio­golven afbeeldingen van uw borsten gemaakt (MR = Magnetische Resonantie).

Voor het maken van de afspraak houdt u best rekening met uw menstruatiecyclus: het meest ideale tijdstip voor een MR borst onderzoek is de 10de of 11de dag van de cyclus.

Wanneer u aan de beurt bent, zal de verpleegkundige u enkele vragen stellen. Metalen voorwerpen zoals een pacemaker, oude types kunsthartkleppen, ... mogen niet in de nabijheid van de magneet komen.

De verpleegkundige zal ook een infuus aanbrengen om tijdens het onderzoek een kleurstof te kunnen toedienen.

In de MR-zaal zelf neemt u in buiklig plaats op de tafel. Neem een zo comfortabel mogelijke positie in en probeer zo rustig mogelijk te blijven liggen. Het onderzoek duurt maar 15 minuten. Probeer niet te bewegen, anders moeten de foto's misschien opnieuw genomen worden.

De tafel wordt in een tunnel geschoven die langs beide kanten open is. Via een televisiescherm en een luidspreker is er direct contact tussen u en de verpleegkundige. Bovendien houdt u een belletje in de hand waarmee u een signaal kan geven als u hulp nodig hebt.

Tijdens het maken van de foto's hoort u een luid kloppend geluid. Het onderzoek bestaat uit meerdere reeksen, meestal vier opnames. Na de eerste of tweede opname wordt een kleurstof via een infuus ingespoten. Normaal voelt u hier niets van.

De analyse van het MR-onderzoek vergt tijd. Er wordt ook rekening gehouden met de bevindingen op mammografie en echografie. De radioloog stuurt het resultaat van het onderzoek zo snel mogelijk door naar uw behandelende arts.

Meer informatie kan u vinden in de brochure.

Biopsieprocedures

Om de diagnose van een borstgezwel te bevestigen of te weerleggen, moet in vele gevallen wat weefsel weggenomen worden. Dit weefsel wordt dan microscopisch onderzocht. De techniek van weefselafname noemen we een biopsie. Er bestaan verschillende biopsietechnieken. Telkens wordt getracht om dié techniek te gebruiken, die het meest informatie biedt en dit met de minste bijwerkingen. Slechts in uitzonderlijke gevallen dienen we over te gaan tot een operatieve ingreep: de "open" biopsie.

De FNAC-biopsie

Indien het letsel voelbaar is, wordt soms gekozen voor een fijne naald-aspiratie (FNAC: Fine Needle Aspiration). Hierbij wordt met een fijne naald geprikt in het letsel en worden enkele cellen opgezogen voor microscopisch onderzoek.

Deze procedure verloopt meestal zeer vlot en levert zeer snel resultaat op. Aangezien slechts losse cellen onderzocht worden, kan dit onderzoek een enkele keer iets minder nauwkeurig zijn dan de andere biopsietechnieken.

De Core-biopsie of true-cut biopsie

De radioloog zoekt met echografie het letsel in de borst op. De borst wordt dan plaatselijk verdoofd met een kleine prik. Daarna wordt het letsel in de borst aangeprikt met een biopsienaald. Dit is bijna pijnloos, men voelt alleen een schokje wanneer de naald door het letsel prikt. Het onderzoek duurt ongeveer 15 minuten en men moet hiervoor niet nuchter zijn. Na het onderzoek mag u onmiddellijk naar huis. U moet het alleen die dag wat kalmer aan doen. Een bad nemen mag als er een mooi korstje op de prikplaats is gekomen.

Het resultaat van het microscopisch onderzoek laat meestal een viertal dagen op zich wachten.

Meer informatie kan u vinden in de brochure (zie hieronder).

De Vacuümaspiratiebiopsie

Voor specifieke letsels zoals bijvoorbeeld kleine verkalkingen in de borst, zullen we gebruik maken van een vacuüm biopsie techniek die ons in staat stelt om met een naaldpassage voldoende weefsel af te nemen voor het labo-onderzoek.

Het onderzoek kan gebeuren onder plaatselijke verdoving. Na goede verdoving zal de procedure vlot verlopen. Eens de naald in de nabijheid van het letsel is geplaatst, kunnen we door vacuümaspiratie en onder mammografische en echografische controle,  de hele zone biopsiëren.

Op het einde van de biopsieprocedure wordt een kleine clip in de biopsiezone geplaatst. De clip maakt het mogelijk om, indien nodig, heel precies de juiste plaatst te opereren.

Na de ingreep wordt de biopsieplaats aangedrukt en sluiten we de punctieplaats met een steristrip.

U kan het ziekenhuis onmiddellijk verlaten, u houdt het die dag enkel wat rustig. Het resultaat van het weefselonderzoek zelf is meestal een viertal dagen later bekend.

De vacuümbiopsie techniek wordt ook toegepast onder MR, specifiek voor letsels die enkel zichtbaar zijn op dit onderzoek.

Meer informatie kan u vinden in de brochures (zie hieronder).

Staging- of stadiëringprocedures

Bij de oppuntstelling van een kwaadaardig borstletsel (borstkanker) worden een aantal stagingsonderzoeken uitgevoerd.

Met deze onderzoeken wordt er specifiek gezocht naar mogelijke uitzaaiingen (metastasen) op andere plaatsen in het lichaam. Bij borstkanker gaat het specifiek om metastasen in de lymfeklieren, het bot, de longen of de lever.

De tumorgrootte en het type cellen, vastgesteld op de biopsie, zullen bepalen welke bijkomende onderzoeken nodig zijn om het bilan te maken.

Bloedafname

Bij de bloedafname worden er verschillende parameters nagekeken: bloedcellen, suiker, nier- en leverfunctie, zouten,... Dit ter evaluatie van de algemene toestand en ter voorbereiding van eventuele ingreep. Daarnaast kan ook een tumormarker bepaald worden.

RX-thorax

Een  longfoto kan aangevraagd worden als routine onderzoek bij een staging en als voorbereiding op een heelkundige ingreep.

Botscan (SPECT-CT)

Bij de diagnose van borstkanker kan een botscan gedaan worden om eventuele uitzaaiingen in het bot op te sporen. Meer informatie kan u vinden in de brochure (zie hieronder).

CT-scan of PET/CT-scan

Door de hoge gevoeligheid van de CT-scan of PET/CT-scan, worden deze methodes nu dikwijls als eerste onderzoek gebruikt voor het opsporen van uitzaaiingen. Er zal een jodiumhoudende contraststof toegediend worden via een infuus in de arm. In geval van een PET/CT zal er ook nog een tweede ‘kleurstof’, namelijk een radioactieve gemerkte tracer ingespoten worden. Deze stoffen zijn niet gevaarlijk en verdwijnen binnen enkele uren weer uit het lichaam.

Sommige personen kunnen wel allergisch reageren op de jodiumhoudende contraststof.

Het CT-onderzoek gaat door op de dienst Medische Beeldvorming.

Het PET/CT- onderzoek zal doorgaan op de dienst nucleaire geneeskunde.
U moet nuchter zijn voor deze onderzoeken.

Meer informatie kan u vinden in de brochures. (zie hieronder)