Implantatie van 'fake' lenzen

Inhoudstafel
fake lens

Het oog is eigenlijk te vergelijken met een fotocamera. De lenzen zorgen ervoor dat de lichtstralen op de film geprojecteerd worden. De lenzen van het oog zijn het hoornvlies en de ooglens. Het hoornvlies is een starre lens en kan niet scherpstellen. De ooglens daarentegen kan van vorm veranderen zodat men in staat is op verschillende afstanden scherp te zien (accommodatie).

Wat is een fake kunstlens?

Dit is een lens die ingeplant wordt in het oog zonder dat de eigen ooglens verwijderd wordt. Men heeft fake lenzen die in de voorkamer (voor de iris) of in de achterkamer (net voor de ooglens) geplaatst worden.

Voorste oogkamerlens
De Artisan/Artflex lenzen zijn iris-gefixeerde of iris-claw lenzen. Dit zijn lenzen die oorspronkelijk gebruikt werden in de cataractchirurgie. Er bestaat dus al jarenlange ervaring met deze kunstlenzen. Nadien is men deze ook gaan gebruiken in de refractieve chirurgie. Deze lenzen worden vastgemaakt aan de iris.

Achterkamerlens
De ICL of intraoculaire contactlens is een dunne lens die net voor de ooglens in de achterkamer geplaatst wordt.

Hoe verloopt de operatie

Artisan / Artiflex

Deze operatie verloopt via dagkliniek en duurt ongeveer een 30 minuten. De operatie kan gebeuren onder lokale of algemene anesthesie.

In de voorbereidingskamer wordt de pupil klein gemaakt en het oog ontsmet. In de operatiekamer wordt u op een comfortabele operatiestoel gepositioneerd en wordt het oog verdoofd met druppeltjes of een spuit (retrobulbaire anesthesie)  en nogmaals ontsmet. Er wordt een steriele doek rond het oog gekleefd en de oogleden worden opengehouden met een ooglidsperder.

Daarna worden drie kleine incisies in het hoornvlies gemaakt. Hiervan voelt u niets. Het oog wordt opgevuld met een gelatine-achtige vloeistof. De kunstlens wordt in de voorkamer geschoven en aan het regenboogvlies vastgeklemd. Nadien wordt de gelatineachtige vloeistof uit het oog verwijderd. Soms worden er enkele hechtingen op de incisie geplaatst. De ooglidsperder wordt verwijderd en de ingreep is klaar.

Intraoculaire contactlens

Deze operatie verloopt via dagkliniek en duurt ongeveer een 30 minuten. De operatie kan gebeuren onder lokale of algemene anesthesie.

in de voorbereidingskamer wordt de pupil gedilateerd en het oog ont-smet. In de operatiekamer wordt u op een comfortabele operatiestoel gepositioneerd en wordt het oog verdoofd met druppeltjes of een spuit (retrobulbaire anesthesie)  en nogmaals ontsmet. Er wordt een steriele doek rond het oog gekleefd en de oogleden worden opengehouden met een ooglidsperder.

Daarna worden 3 kleine incisies in het hoornvlies gemaakt. Hiervan voelt u niets. Het oog wordt opgevuld met een gelatineachtige vloeistof. De kunstlens wordt in het oog geschoven en ontplooit zich.  Nadien wordt de gelatineachtige vloeistof uit het oog verwijderd.  De ooglidsperder wordt verwijderd en de ingreep is klaar.

Hoe is het verloop na de operatie?

Onmiddellijk na de ingreep is men nog verblind van het licht van de microscoop en ziet men dikwijls allerlei kleuren.

Het herstel van het zicht is meestal snel maar soms kan de eerste dagen het zicht nog wat schommelend of wazig zijn. Na de operatie dient er gedurende enkele weken in het oog gedruppeld te worden. Hoe dit dient te gebeuren en welke druppels wordt door de verpleging onmiddellijk na de ingreep uitvoerig uitgelegd. De volgende dag dient men op controle te gaan bij de eigen oogarts.

Selectiecriteria

Om goede resultaten te bekomen is selectie zeer belangrijk. Een uitgebreid vooronderzoek is nodig om de sterkte van de lens te bepalen en te kijken of aan alle criteria is voldaan om de lens in te planten. Tijdens dit onderzoek worden alle voor- een nadelen besproken en krijgt u de kans om vragen te stellen.

Patient

  • De patiënt dient gemotiveerd te zijn. Zo zijn mensen met uiterst hoge verwachtingen van de scherpte van het zicht minder goede kandidaten.
  • Bepaalde ziekten zoals reumatologische of auto-immuunziekten kunnen een probleem vormen.
  • Patiënten dienen minstens 18 jaar te zijn.

Oog

Bepaalde oogafwijkingen of oogziekten maken sommige patiënten niet of minder geschikt.  Het gaat, meer bepaald om:

  • Ondiepe voorkamer
  • Laag aantal endotheelcellen
  • Cataract
  • Hoge oogdruk, glaucoom of ernstige risicofactoren hiervoor
  • Een te grote of abnormale pupil
  • Bepaalde oogontstekingen
  • Bepaalde netvliesaandoeningen
  • Abnormaal hoornvlies
  • Geen stabiele brilafwijking
  • Halo’s of strooilicht: dit heeft soms te maken met een verschil tussen de grootte van optiek van de kunstlens en de pupil in donkere omstandigheden. Af en toe is dit te wijten aan decentratie van de lens. In sommige gevallen dient men de lens te herpositioneren. Indien patiënten deze klachten absoluut niet verdragen dient de lens soms terug verwijderd te worden.
  • Een ovale pupil
  • Stijging van de oogdruk
  • Over- en ondercorrectie.

Wat zijn de resultaten?

De resultaten zijn goed voorspelbaar. Bij verschillende studies ligt de postoperatieve brilafwijking + 0.5 dioptrie bij 35 tot 70 % en + 1 dioptrie bij 65 tot 100 %. Aangezien deze lenzen dikwijls bij grote brilafwijkingen ingeplant worden zijn deze resultaten goed te noemen. Het veiligheids-profiel is ook goed (Journal of Cataract & Refractive Surgery, 2010 Dec;36(12):2168-94.).

Indien nodig kunnen deze lenzen verwijderd worden zodat de ingreep partieel omkeerbaar kan genoemd worden.

In sommige gevallen kan of dient er nadien nog een bijkomende correctie met laser te gebeuren.

De resultaten zijn stabiel te noemen maar het oog is een levend orgaan zodat volledige stabiliteit op lange termijn nooit volledig te garanderen is.

Volledige onafhankelijkheid van een bril of contactlenzen is dikwijls het geval maar nooit volledig te garanderen.

Zijn er andere behandelingsmogelijkheden?

  • Lasercorrectie. Sommige brilafwijkingen kunnen ook met laser gecorrigeerd worden. Voor grote afwijkingen is dit echter niet altijd mogelijk.
  • Refractieve lensextractie. Soms kan de brilafwijking gecorrigeerd worden door de eigen ooglens te vervangen door een kunstlens. Hiermee verliest men echter het accommodatievermogen zodat dit bij jongere patiënten minder aangewezen is.

Oogziekten brochure implantatie van fake lenzen